In pragmatica e linguistica, deixis (greco: δειξις demonstration, referentia; "puncto de referentia" in linguistica contemporanee) es le phenomeno in que le significato o interpretation de parolas o expressiones depende del contexto.

Deixis
instantia de: linguistics term[*], linguistic usus[*]
subclasse de: semantica


Typos modificar

Existe plure typos de deixis:

  • Deixis de tempore: phrases de typo hodie, heri, le anno passate o de adverbios pronominal como postea.
  • Deixis de loco: determina direction o location, per exemplo hic, supra, e al derecta.
  • Deixis personal: referentias a un texto precedente con pronomines como 'io', 'nos' o 'illa', como: Daniel e Paulo vadeva pro piscar. Iste piscava nihil, e ille piscava solmente un.
  • Deixis social: referentia a un participante. Illo pote haber un function distinctive in le relation social, como per exemplo le usage de politessa 'vos' in contrasto con 'tu'.
  • Deixis de texto: referentias in un texto a altere partes del mesme texto, per exemplo referentias a capitulos anterior.
  • Etiam le articulo determinate, como 'le' in 'le cavallo', es un typo de deixis, viste que le cavallo specific del qual il se tracta varia con le contexto.

Exemplo modificar

Un exemplo typic de deixis es iste enunciation:

Io es absente, sed io retornara post un hora.

Qui lo dice? Absente de ubi? Retornara a ubi? Quando comenciava iste hora?

Vide etiam modificar