Federico Krutwig Sagredo (Getxo 15 de maio 1921 - Bilbao, 15 de novembre 1998) esseva un politico e scriptor espaniol. Su patre esseva german e su matre basc. Ille aprendeva le basco autodidactemente e in 1943 ingressava in le Euskaltzaindia (Academia Regal del Lingua Basc) pro revitalisar le lingua. Ille proponeva le unification litterari del basco basando se in le labortan del seculo 16.

Federico Krutwig
Sexo mascule
Nascentia 1921-05-15 (Getxo)
Decesso 1998-11-15 (Bilbao)
Citatania Espania
Occupation scriptor, politico[*], academic[*]
Obras notabile Vasconia: Estudio dialéctico de una nacionalidad[*]
Lingua germano, basco, greco, espaniol, francese, Lingua portugese
Identificatores
ISNI 0000000100563944
VIAF 22243126
Commons Federiko Krutwig

Biographia modificar

Nascite in Guecho le 15 de maio de 1921, era filio de un industrial german e de un basca de origine venecian. Ille apprendeva euskera de forma autodidacte e in 1943 ille ingressava in le Academia Regal del Lingua Basc pro revitalisar le lingua basc. Ille proponeva le unification literari del euskera basate sur le labortano del seculo XVI. In 1952, post dar un discurso de rejection al ingresso de Luis Villasante in le Academia Regal del Lingua Basc e criticar le attitude del Ecclesia catholic verso le lingua basc, ille debeva exiliar se. In San Juan de Luz ille entrava in contacto con personas del movemento Jagi-Jagi. Durante le Prime Congresso Mundial Basco, celebrate in Paris in 1956, ille presentava un reporto in le qual ille proponeva le creation de un guerrilla "pro liberar Euzkadi".

In 1962 ille publicava sub le pseudonymo de "Fernando Sarrailh de Ihartza" le libro "Vasconia", que habeva un notabile influentia in le ideologia nationalista basc radical. In iste obra Krutwig questionava alicunos aspectos del nationalismo traditional de Sabino Arana, presentante un nove nationalismo basco. Ille etiam contribueva al dissemination de un vision de sinistra del nationalismo basco sub le perspective del tertie mundo. Ille proponeva, insimul con su amico Félix Likiniano, un sorte de anarchindependentismo que establirebbe un fusion inter le sinistra abertzale e le anarchismo, ben que ille habeva un minime reception; postea ille deveniva parte de le simpatisantes del combination de anarchismo e marxismo heterodoxe.

Krutwig esseva un del prime membros del organisation armate Euskadi Ta Askatasuna (ETA), ubi ille habeva un rolo importante como un figura de tipo "intellectual". In 1964 ille participava in le Tertie Assemblea de ETA celebrite in Bayonne, durante le qual le organisation independentiste —multo influentiate per su ideas— adoptava un direction tertie-mundiste que equiparava le Pais Basco a un colonia e situava Espania e Frantia in le rolo de potentias colonisator. Postea ille comenciava a collaborar con ex-militantes de EGI e theorisava le uso de un fronte cultural in loco del uso de lucta armate. Krutwig ha essite designate como "un del principal responsabiles del decision de ETA a optar per le violentia pro attinger su finis politic".

In 1964 ille esseva expulsate de Frantia e se installava in Bruxelles (Belgica), ubi ille elaborava reportos cultural pro le Quinte Assemblea de iste organisation. Con le passar del annos, le actiones armate de ETA augmentava de maniera progressive, al mesmo tempore que le numero de victimas morte per lor attentatos. In 1975 ille abandonava ETA e stabiliva su residence in Zarauz, dedicate a partir de ille tempore solmente al production litterari. In 1984 ille affirma que ETA stava deveniente "un banda de gangsters cuje politica se approxima al fascismo".

Polyglotta modificar

Ille esseva un grande poliglotta. Ille cognosceva plus de quindecim linguas a fundo, de tal maniera que illo poteva parlar, inter alios: latino, greco, euskera, hungaro, nederlandese, russo, arabe, hebreo, persa, linguas indiane, chino, georgiano, pachto...

Ille non possideva la capacitate de parlar altere linguas, sed ille ben cognosceva le ortographia, le grammatica e le characteristicas principal. In le reuniones de Euskaltzaindia, multo frequentemente, pro explicar le origine de un parola, ille traciava su etimologia in le scriptura del lingua original sin ulle problema... mesmo con litteras hebree, arabe o hindi.

Obras modificar

Ille esseva autor de obras como Vasconia. Estudio dialéctico de una nacionalidad (1962), La cuestión vasca (1965) o Garaldea (1978). In iste ultime labor ille indicava un suppose origine commun inter le bascos e le guanches, le populationes prehispanic de Canarias. In Vasconia, que es considerate como un de su libros le plus influente, ille theorisava sur un "Euskalerria" future cuje territorio debeva comprender de Bordeaux a Toulouse e de Santander a Lérida. Su ultime labor esseva Los gitanos vascos (1986). Krutwig creava le association Jakintza Baitha, a travese de la qual se tractava themas referente al cultura greco classic, e editava Halcón: Revista de Cultura Griega.

Lista de su obras modificar

  • 1962: [Estornés Lasa, José; Marc Legasse & Federico Krutwig]. Gero: Zer da? = ¿Qué es? = Qu'est ce? [Bayonne]: [Francisco Miangolarra]. 1-28. [Citation per Jon Bilbao. Reeditate in Krutwig, Federico. 1963. Vasconia: Estudio dialéctico de una nacionalidad, 1me edn. [Paris]: [Francisco Miangolarra]. 589-602.]
  • 1963: Vasconia: Estudio dialéctico de una nacionalidad, 1me edn. [Paris]: [Francisco Miangolarra]. 1-638.
  • 1964: Vasconia: Estudio dialéctico de una nacionalidad. []: []. 1-48. [Fragmentos selectionate del prime edition a fin de diffamar lo.]
  • 1965: La cuestión vasca, 1me edn. Madrid: PCE m-l. 1-296.
  • 1968: Zedong, Mao. Federico Krutwig (trad.). Liberalkeriari aitzi. Euskadi: Irabia. 1-8.
  • 1968: Zedong, Mao. Federico Krutwig (trad.). Praktikaz. Euskadi: Irabia.
  • 1969: Zedong, Mao. Federico Krutwig (trad.). Iazargoaz. Euskadi: Irabia.
  • 1971: Manifeste de l'ethnocratie, 2nde edn. Vinkeveen: Fringilla. 1-10. [Primo in Krutwig, Federico. 1965. "Manifeste de l'ethnocratie". Ethnocratie 1.]
  • 1971: La cuestión vasca, 2nde edn. Bayonne: ETA. 1-255. [Reeditate como facsimile in gruppo Hordago (ed.). 1979-1981. Documentos Y 12. Donostia-San Sebastián: Lur. 161-225.]
  • 1972: Zedong, Mao. Federico Krutwig (trad.). Mao Tzedung buruzagiaren aiphuak, 1me edn. Euskadi: Irabia. 1-128.
  • 1973: Vasconia: Estudio dialéctico de una nacionalidad, 2nde edn. [Paris]: [Francisco Miangolarra]. 1-390.
  • 1973: Il manifest dell'etnocrazia 1971: Harpitani Etnokrateka, 3tie edn.
  • 1976: La Vasconie et l'Europe nouvelle, 1me edn. Bayonne: Elkar. 1-116. [Collection de reportos legite in Trieste (Conferenza internazionale sulle minoranze), Brussels e Calgari (ISPROM) inter 1974 e 1975]
  • 1977: Krutwig, Federico (autotrad.). Vasconia y la Nueva Europa, 2nde edn. Bayonne: Elkar. 1-187.
  • 1978: Garaldea: Sobre el origen de los vascos y su relación con los guanches. Donostia-San Sebastián: Txertoa. 1-218.
  • 1979: La Nueva Vasconia, 3tie edn. Donostia-San Sebastián: Ediciones Vascas. 1-638. [Concebite como un nove opera, ille include de facto tote le Vasconia: Estudio dialéctico de una nacionalidad original (1963) plus un * 1979: nove prologo intitulate "La Nueva Vasconia".]
  • 1979: Krutwig, Federico (autotrad.). Mikelditarrak: Euskal errankaria: Hamaika irazkietan eta bedaratzi bilbetan. Belatzen Baratza 1. Donostia-San Sebastián: Ediciones Vascas. 1-290.
  • 1980: Ekhaitza: Myêsiaren elheberri phantastikoa. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-244.
  • 1982: Igibarziaren iphuinak. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-213.
  • 1982: Krutwig, Federico (autotrad.). Jakintza-Baitha. Belatzen Baratza 2. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-173.
  • 1982: Krutwig, Federico (autotrad.). Otsoaren bidea. Belatzen Baratza 3. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-166.
  • 1982: Krutwig, Federico (autotrad.). Erroten Burgiko mystêrioa. Belatzen Baratza 4. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-184.
  • 1982: Krutwig, Federico (autotrad.). Harbelnoren amazônak. Belatzen Baratza 5. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-170.
  • 1982: Krutwig, Federico (autotrad.). Mystagintza zaharra. Belatzen Baratza 6. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-189.
  • 1983: Krutwig, Federico (autotrad.). Ortziren zaldiak. Belatzen Baratza. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-167.
  • 1983: Krutwig, Federico (autotrad.). Garaziko Oihanaren thauma. Belatzen Baratza 8. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-161.
  • 1983: Krutwig, Federico (autotrad.). Sua ez da hilten. Belatzen Baratza 9. Donostia-San Sebastián: Luis Haranburu. 1-156.
  • 1984: Computer shock: Vasconia: Año 2001. Estella/Lizarra: Francisco Miangolarra. 1-493.
  • 1986: Zedong, Mao. Federico Krutwig (trad.). Mao Tzedung buruzagiaren aiphuak, 2nde edn. Josu Lavin.
  • 1991: Bilbao de los años cuarenta: En torno a Blas de Otero y Resurrección Mª de Azkue. Bilbao: Alfonso Irigoyen. 1-140.
  • 2000: Ba hal daduka Euskalherriak ethorkizunik Kybernêtikêaren garaian?, 1me edn. Josu Lavin. 1-158.
  • 2000: Ba hal daduka Euskal Herriak' ethorkizunik Cyberneticaren garaian?, 2nde edn. Josu Lavin. 1-176.
  • 2000: La cuestión vasca, 3tie edn. Josu Lavin. 1-146.
  • 2000: Zedong, Mao. Federico Krutwig (trad.). Mao Tzedung buruzagiaren aiphuak, 3tie edn. Josu Lavin. 1-94.
  • 2000: Poemak. Susa. [Collection de poemas primo publicate in le revistas Egan, Gernika e Euzko-Gogoa inter 1949 e 1952.]
  • 2002: Apollon, gure Culturaren Symboloa. Josu Lavin. 1-110.
  • 2002: Zer ez garen euskaldunok eta zer garen. Josu Lavin. 1-101.
  • 2005: Gor Bena. Gane Garaietan 1. Jon Artola. 1-59.
  • 2006: Το ελληνικό θαύμα - Από τη μαγεία στην επιστήμη. Salonica: Ekdotiki Thessalonikis. 1-141.
  • 2006: Vasconia: Estudio dialéctico de una nacionalidad, 4te edn. [Bilbao]: Astero. 1-459.

Bibliographia modificar

Ligamines externe modificar

 
Nota