Judaismo

Judaismo
	instantia de: religion, ethnic religion[], lifestyle[]
	subclasse de: religion monotheista[], religion abrahamic[]
	;
	data de creation: 5e seculo AEC
	Commons: Judaism

Le judaismo es un religion monotheista del qual deriva le christianismo e le islamismo. In 2006, existeva circa 14 million adherentes in le mundo.

Doctrina

Le stella de David

Su doctrina se basa super le Torah como interpretate in le Talmud e se fundamenta in le credentia in un sol Deo, su alliantia con le populo de Israel, un abhorrimento de idolos, 613 leges religiose (que include le Dece Commandamentos) e le futur apparition del Messia.Su principal celebrationes son: le Sabbato; le khagim (pascha, scenopegia o sukkot, e shavuot), que son tres festivales annual de origin agricultural; e le Dies de Repententia, un periodo que comencia in Rosh HaShanah (un nomine que significa "Capite del Anno"), le anno nove judee e le prime die del mense de Tishrei. Le Dies de Repententia conclude in le decime die de Tishrei que es le plus sancte die del anno judee, Yom Kippur (un nomine que significa "Die de Propitiation").

Altere celebrationes (de minor significantia porque illos non es mentionate in le Torah) include Chanukah e Purim. Il ha tres sessiones de precaria per die, idealmente con un "minyan," un quorum de (al minimo) dece judeos qui son de un minimo de 13 annos, ma le preces alsi pote ser recitate per un sol persona in alicun location. Le synagoga es un edificio pro precaria, ma le edificio mesme non es consecrate o considerate sancte; le cosa plus importante es le presentia de un "Sefer Torah," le texto complete in le lingua hebree del Torah scripte per mano per un calligrapho judee in un voluta (rollo) de pergamena.

Historia

Le Biblia del judeos dice in Genesis que Avram, un nativo del citate de Ur in Mesopotamia residente in le citate de Harran in Syria, ha facite un pacto con Deo: Avram adorarea Deo e iria a Canaan, e su descendentes serea un grande nation. Avram e su sposa Sarai, renominate "Avraham (Abraham)" e "Sara" al mandato de Deo, habeva un filio, Isaac; ille e su sposa Rebecca era le parentes del geminos Jacob e Esau. Jacob (alsi appellate "Israel") habeva 12 filios e un filia.

Jacob con su filios e lor familias ha movite a Egypto. Alicun seculos posterior (secundo Exodo) le rege de Egypto antique, le pharaon, oprimeva lor populo, qui ha crescite e dividite usque le descendentes de Jacob habeva devenite le "12 tribos de Israel" o "israelitas." Circa le seculo 13 aEC, Deo (secundo Exodo) ha seligite Moses pro guidar le israelitas ex lor sclavitude in Egypto a libertate in Canaan. Le sclavos israelita ha revoltate con successo contra le regime del pharaon e ha fugite le pais de Egypto e ha entrate le deserto de Sinai in le eventos commemorate annualmente in le festival judee de Pesach o Pascha.

Septe septimanas post iste le israelitas ha arrivate a monte Sinai, ubi (le libro de Exodo dice) Moses ha ascendite le monte, parlate con Deo, e descendite con le Dece Commandementos gravite per le mano de Deo in duo tabulas de petra, le "tabulas del lege." Isto es le evento commemorate in le festival judee de shavuot (literalmente "septimanas"), e es considerate le momento quando judaismo ha comenciate e le israelitas ha devenite le judeos.

Post un periodo (40 annos, secundo le version mythologic in le Torah) in le deserto, e post le morte de Moses, le judeos ha entrate Canaan.Le sol fonte pro iste "historia" del exodo de Egypto es le Torah, que es un redaction de varie textos traditional que se basa in folklore. Il non ha evidentia archaeologic ni in le textos contemporari de Egypto antique o alicun altere cultura. ^[1]

Gruppos judee

Referentia

Articulo super le Judaismo al sitio Encyclopedia Britannica

↑ (Meyers, Carol 2005. Exodus. Cambridge University Press. ISBN 9780521002912. p. 5-6)

[1] (Meyers, Carol 2005. Exodus. Cambridge University Press. ISBN 9780521002912. p. 5-6)

[1]