Wikipedia

Philosophia

Il ha modificationes in patronos in iste version que attende revision. Le version stabile ha essite verificate le 31 julio 2024.

Philosophia[1] (ab grec, φιλοσοφία philosophía, "le amor del cognoscentia") es le studio del pensamento e le justification del credentias; in final, philosophar consiste de pensar o rationar super le mundo in que nos habita. Ora ben, iste activitate ha aspectos differente de altere brancas del cognoscimento, in particular del scientia, viste que le philosophia disveloppa un systema de cognoscimento concrete (observation, mesura, hypothese e prediction), le philosophia va plus ultra e entra, per exemplo, in le terreno del theologia: illo explora le campo del rationes ultime, illos que le homine de forma traditional ha attribuite al divinitate.

Philosophia
instantia de: disciplina academic[*], academic major[*], branca del scientia[*], field of work[*], genre[*]
subclasse de: knowledge system[*]
parte de: humanities[*]


Commons: Philosophy

Certemente, in epochas historic determinate, le philosophia e le theologia se ha fusionate e ha devenite le mesme cosa, philosophos como Agustin o Thomas de Aquino habeva un conception del mundo que supponeva le preeminentia del modello christian como fonte e finalitate de tote cognoscimento human; ma, ora, in nostre epocha, le modello de cognoscimento scientific es le predominante. Non solo le religion ha tentate limitar le philosophia; tamben lo ha facite, o lo face, regimentos politic que nos pote appellar pensamento unic, a saper illos que, per un motivo o per un altere, limita le libertates human e, certo, le libertate de credentia e opinion.

Le philosophia es le tentativa plus propriemente appellate "human", proque illo nasce ab un saper universal cuje attitude de contemplation reflexive es orientate circum le fundamentation intellectual de tote saper, producente un ordine particular de cognoscimentos.

Themas classic in le philosophia

modificar

Le quatro grande themas que historicamente on ha debattite in le philosophia es:

  • Le thema del cognoscimento: On demandarea si nostre maniera de contemplar e comprender lo que occurre circum nos es correcte, o si nostre sensos e nostre comprension reflecte de maniera exacte le Universo.
  • Le thema del existentia: Iste thema affecta nostre proprie existentia, le question que si le vita ha alcun finalitate o alcun causa, o simplemente pro responder a tal question como "proque?", "proque io?", e "in que consiste exister?" Iste cerca tracta de trovar principios orientatori ante nostre parvitate, illo tracta de resolver le senso que produce le infinitude del Universo ante nostre limites physic e mortal. Nos es ante un interrogation super nos mesme, super nostre position ante le resto del altere entitates.
  • Le thema del esser: Le Ontologia es le admiration e le surprisa que causa nos eveliar nos un matino e mirar circum nos, vider le perfection del natura, le millimetric orbita de un astro o, al contrario, le rejection causate per le malitia del guerras o le intransigentia del totalitarismos.
  • Le thema del valor: Le Axiologia. Le valor es le consenso o le dissentimento super lo que deberea esser, in le thema del valor se produce le grande debattos del pensamento human. Ci se tracta de themas como le libertate, le equalitate, le organisation politic e tote le ideas fundamental del humanitate, ab le quales se disveloppa aspectos partial que impregna nostre vita quotidian.

Historia

modificar

Le characteristica principal que Aristotele vide in un persona philosophic es que illo non es experte. Le sophós (le sapientia) cognosce omne cosas sin haber un scientia specific. Su vista effunde per le mundo, su curiositate insatiabile face nos investigar non solmente le mysterios del cosmos sed etiam lo del physis (le natura), como lo que dice respecto al homine e al societate. Post omne, le philosopho es un revelator, alcuno qui remove le velo que es coperiente nostre oculos e cerca monstrar le objectos in le forma e position original, operante como alcuno qui trova un statua in le fundo del oceano coperite con muscos e algas, e depost, remove un post le altere pro monstrar nos su forma real.

Pro Platon, le prime attitude del philosopho es admirar se ipse. Ab le admiration nos face le reflexion critic, lo que marca le philosophia como cerca al veritate. Philosophar es dar significato al experientia. Assi, se pote affirmar que philosophia es le studio rational, critic e objective de omne o qualcunque del trovata del pensamento human. Hinc, le activitate philosophic es pensar rationante super lo que nos trova in le nostre circumferentia: del natura ab le proprie mechanismos interne de rationamento. Philosophar es, assi, non solmente cogitar super le mundo ma etiam super le proprie pensamentos.

Disciplinas del philosophia

modificar

Como omne altere studio academic, le philosophia ha numerose subdisciplinas:

Systemas philosophic

modificar

Trans le seculos e paises, litteralmente centos de systemas philosophic ha essite inventate, promovite, e oblidate, con plure scopos multo specific a gigante. Isto es un lista breve de alcun systemas notabile:

Vide etiam

modificar

Ligamines externe

modificar
  • (anglese) Philosophy Pages Paginas de philosophia ab Garth Kemerling. Utile information pro studentes del tradition philosophic occidental

Referentias

modificar
  1. ↑ Derivation: Entitates: 1. (it) Filosofia || 2. (es) Filosofía || (pt) Filosofia || 3. (fr) Philosophie || 4. (en) Philosophy || Controlo: (de) Philosophie || (ru) Философия || - (Extra): (la) Philosophia
Obtenite de “https://ia.wikipedia.org/w/index.php?title=Philosophia&oldid=666243”