Historia de Italia
Le historia de Italia es le compilation de numeros eventos que ha occurreva a transcurso del tempore in le area geographic italiano. Le presentia in Italia de Roma, le capital del pais e ja un centro del civilisation roman e del Ecclesia catholic, ha facite le historia italian un columna fundamental del cultura occidental, latin, european e mediterranee. Le hereditage historic e cultural de Italia se reflecte in le alte numero de patrimonios mundial present in le pais.
Loco de incontro de culturas arcaic como le etrusce, latin e sabine, anque de colonizationes celtic, colonias grec e punic, le Italia antique esseva federate per le Republica roman e deveniva le centro del Imperio roman. Un prime organisation administrative in regiones esseva attribuite per Cesar Augusto (27 a.C.-14 d.C.). Postea, il deveniva un terra majormente christian, abandonante le ancian polytheismo, inter le promulgation del Edicto de Milano (313), que garantiva libertate de culto, e le Edicto de Thessalonica (380), que imponeva sequer le religion del episcopo de Roma.
Con le cadita del Imperio roman del Occidente, Italia esseva invadite per le Heruli de Odoacre (476), e postea per le Ostrogothos de Theodoric (492), le Byzantinos de Justiniano (535), e le Longobardos de Alboin (568). A isto se adjungeva le processo de division politic: Italia meridional esseva contestate inter Longobardos, Byzantinos e Saracenos, le parte central se consolidava como le Statu Pontifical, e le parte septentrional esseva annexate per Carlo Magno in le Sacre Imperio Roman con le coronation de iste per le Papa Leone III in le anno 800. Con le humiliation de Canossa (1077) prime e le pace de Venetia (1177) postea, le Papa indeboliva le Imperator germanic, promovinte le ascension de communitates autonome in le Italia imperial. Inter illos, le republicas marinari de Genova e Venetia acquereva grande influentia durante le crociatas, causante un revolution commercial e mercantile in toto Italia. Concurrentemente, le Meridie se univa in le regno de Sicilia per le Normannos vichingos. Per maritages dynastic, le corona de Sicilia e le diadema imperial deveniva ambes possession de Federico II de Svevia, le qual era al capite de un imperio que se expandeva in le paises baltic e in le Terra Sancte, ma que disgregate post su morte.
Post le dramatic crises del Seculo XIII, le peninsula viveva un nove epocha de prosperitate economic e cultural inter le Seculo XV e XVI, con le cognomine de Renaissance, durante le qual artistas, scientistas e exploratores italian esseva particularmente active. Postea, Italia deveniva le centro del Contrareforma, del barocco e del neoclassicismo. Durante tote le epocha moderne, Italia remaneva divide inter numeros statos e esseva le scenario de multe conflictos, includente le guerras de Italia del Seculo XVI e le guerras de succession del Seculo XVIII. Post le periodo napoleonic, le italianos luctava pro lor independantia e unitate in un serie de guerras sub le guida del Regno de Sardinia sabaud, occupante le nord, sub le dominio directe o indirecte del Habsburgos de Austria, e le Duo Sicilias, governate per le Bourbons de Napoli. Roma, durante le guerra franco-prussian (1870-1871), deveniva le capital al conclusion del Resurgimento.
Italia unificate deveniva un stato liberal in le aspecto economico-politic, e in politica exterior se univa al Triple Alliance e creava su proprie sphera colonial in Libya e Corne de Africa. Le desiro de redimer le territorios irridente portava Italia a participar in le prime guerra mundial al latere del Triple Entente e contribuer al victoria sur le imperios central. Le societate italian, afficite per le propaganda nationaliste del "victoria mutilate", gradualmente se adheriva al fascismo de Benito Mussolini e su sequaces, qui prendeva le poter in octobre de 1922. Le approximation al Germania naziste e le formation del axe Roma-Berlin in 1936 essera decisive in le decision italian de entrar in le secunde guerra mundial in 1940 contra le Alleatos. Post le armistitio del 8 de septembre 1943 e le occupation german de grande parte del peninsula, le Regno de Italia e le resistance italian luctarea al latere del Alleatos in le guerra de liberation italian del nazifascismo. In le junio de 1946, le forma de stato monarchic terminava con le institution del actual republica a consequentia de un referendo. Sequente le reconstruction, il habeva un periodo historic de revival economic, militar, sportive e politic, assi como le reaffirmation de Italia como un potentia industrial, essente inter le nationes fondator del G6 (postea G7, G8 e novemente G7 in le actualitate) in 1975 e del G20 in 1999. Italia anque es inter le sex paises fondator del Union Europee, que opera per medio de mecanismos e politicas supernational como le euro, al qual Italia se adheriva in 2001.